SLEEVE ΓΑΣΤΡΕΚΤΟΜΗ (ΜΑΝΙΚΙ)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η επιμήκης γαστρεκτομή (sleeve gastrectomy) είναι γνωστή σαν επέμβαση αρκετές δεκαετίες, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε στην δυσαπορροφητική επέμβαση Duodenal Switch (DS). Η επέμβαση αυτή (DS) προτάθηκε για την αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας έχοντας σαν κύριο δραστικό σχεδιασμό την μεγάλη παράκαμψη του εντέρου και δευτερευόντως τον περιορισμό της λήψης τροφής με γαστρεκτομή. Οσον αφορά το περιοριστικό τμήμα της επεμβάσεως ο χειρουργός αφαιρούσε το σώμα και το θόλο του στομάχου χωρίς να επιρεάζει την νεύρωση και αποχέτευση του στομάχου, διατηρώντας τη λειτουργία του πυλωρού. Η χολοπαγκρεατική αυτή παράκαμψη (DS) γινόταν σε ορισμένους ασθενείς με υψηλό ΒΜΙ σε δύο στάδια για την μείωση των πιθανών επιπλοκών. Παρατηρήθηκε όμως οτι ορισμένοι ασθενείς που έκαναν σε πρώτη φάση την γαστρεκτομή Sleeve και επανέρχονταν για την ολοκλήρωση της επέμβασης (DS) και την “προσθήκη” του δυσαπορροφητικού της τμήματος, είχαν χάσει αρκετά κιλά και σε ορισμένους δεν χρειαζόταν να γίνει περαιτέρω επέμβαση. Ετσι προτάθηκε η επέμβαση αυτή να μείνει μόνη της (Stand alone) για την αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας σε ορισμένους ασθενείς. Πρόσφατα η επιμήκης γαστρεκτομή εγκρίθηκε πλέον σαν επέμβαση για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Η εγχείρηση μπορεί να ονομάζεται απο ορισμένους γαστρικό “μανίκι “, αν και κανονικά δεν είναι δόκιμος όρος.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Οι ασθενείς με δείκτη μάζας σώματος πάνω απο 40 Kg/m2 ή πάνω απο 35 Kg/m2 που παρουσιάζουν και συνοδά νοσήματα (Υπέρταση, Διαβήτη κλπ) έχουν ένδειξη για να υποβληθουν σε επιμήκη γαστρεκτομή (Sleeve). Οι ασθενείς που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητού (Volume eaters ) είναι αυτοί που θα οφελειθούν περισσότερο απο την επέμβαση. Η επέμβαση μπορεί να γίνει σαν πρωταρχική επέμβαση, σαν επανεπέμβαση ( πχ μετά απο αποτυχημένο γαστρικό δακτύλιο ) ή και να συμπληρωθεί στο μέλλον με γαστρική παράκαμψη (bypass). Η επέμβαση γίνεται λαπαροσκοπικά, ακόμα και αν πρόκειται για επανεπέμβαση ή αν εχει προηγηθεί λαπαροτομία (δηλ. ανοικτή επέμβαση) και διαρκει περίπου 11/2 ώρα.

ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

Ο προεγχειρητικός έλεγχος για την επιμήκη γαστρεκτομή περιλαμβάνει πλήρη αιματολογικό-βιοχημικό έλεγχο, ακτινογραφία, γαστροσκόπιση, υπερηχογράφημα κοιλίας, διατροφολογική εξέταση και μέτρηση μεταβολισμού, και εφ΄όσον κριθεί αναγκαίο- απο την κλινική εξέταση και το ιστορικό- σπειρομέτρηση, μελέτη ύπνου, Triplex καρδίας, ψυχιατρική εξέταση και άλλες πιό ειδικές εξετάσεις.

Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΑΣ

Στην επιμήκη γαστρεκτομή (Sleeve gastrectomy) αφαιρείται το σώμα και ο θόλος του στομάχου. Το στομάχι που παραμένει εχει περίπου όγκο 60-80 ml. Η διαίρεση αρχίζει 3-4 cm απο τον πυλωρό και φθάνει μέχρι τον οισοφάγο (στην γωνία του Hiss). Το στομάχι μοιάζει πλέον με ¨μικρή μπανάνα¨. Εχει μειωμένη χωρητικότητα, ταχεία δίοδο της περιεχομένης τροφής και δεν διατείνεται (δεν φουσκώνει). Τα ανωτέρω σε συνδυασμό με την μείωση των επιπέδων Γρελίνης (μείωση της όρεξης) και την επίδραση σε άλλους μεταβιβαστές, βοηθούν σημαντικά στην μείωση του βάρους.

ΝΟΣΗΛΕΙΑ

Μετά την επέμβαση και την παραμονή στην ανάνηψη ο ασθενής μεταφέρεται στον όροφο. Μικρό ποσοστό ασθενών, κυρίως όσοι εχουν βαρύ απνοϊκό σύνδρομο, μπορεί να χρειαστεί να μείνουν το πρώτο βράδυ στην Μοναδα Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ) για παρακολούθηση. Το βράδυ της επεμβάσεως κινητοποιούνται. Τη δεύτερη μετεγχειρητική αρχίζουν να πίνουν υγρά και την τρίτη εξέρχονται απο το νοσοκομείο. (Σύνολο 4 ημέρες )

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Η πιό σοβαρή επιπλοκή είναι η διαφυγή απο τη γραμμή συρραφής του στομάχου. Αυτό σημαίνει οτι εμφανίζεται μικρή διάσπαση στη γραμμή συρραφής με αποτέλεσμα ο ασθενής να παρουσιάζει κυρίως ταχυκαρδία, πυρετό ή και πόνο. Αν υπάρχει παροχέτευση μπορεί να φανεί γαστρικό περιεχόμενο. Η διαφυγή παρουσιάζεται συνήθως τις πρώτες δέκα ημέρες μετά την επέμβαση. Υπάρχουν και αναφορές για απώτερες διαφυγές αλλά είναι σπάνιες. Τα ποσοστά που εμφανίζεται διαφυγή μετα την επιμήκη γαστρεκτομή (Sleeve) ειναι ευτυχώς μικρά (απο 1έως 5%). Η αντίμετώπιση της είναι συντηρητική ή επεμβατική. (Παρεντερική διατροφή, αντιβίωση, διακοπή του φαγητού, ενδοσκοπική θεραπεία με Stent, τοποθέτηση παροχέτευσης υπο αξονικό τομογράφο ή επανεγχείρηση. Αλλες πιθανές επιπλοκές είναι η αιμορραγία, στένωση του αυλού του στομάχου, πνευμονική εμβολή κ.α.

Για την πρόληψη των επιπλοκών που αναφέραμε έχει μεγάλη σημασία κατά τη γνώμη μας η σωστή τεχνικά εγχείρηση. ( αποφυγή της διασταύρωσης κατά το δυνατόν των συρραπτικών -stapler over stapler- διασφάλιση καλής αιμάτωσης του στομάχου, αποφυγή στενώσεων με χρήση κατάλληλου οισοφαγο-γαστρικού διαστολέα, συρραφή - κάλυψη της γραμμής των συρραπτικών, τοποθέτηση παροχετεύσεως κατα μήκος της γραμμής συρραφής, κινητοποίηση του ασθενους μετεγχειρητικά).

ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

Μετά την έξοδο απο το νοσοκομείο και την επιστροφή στο σπίτι προτείνουμε το ακόλουθα για την καλύτερη ανάρρωση του ασθενούς:

Τις πρώτες δέκα ημέρες υδρική δίαιτα δηλαδή, νερό, ροφήματα, σούπα, χυμό, γάλα, καφέ. (Clear liquids). Το στομάχι είναι μικρό, έχει ακόμα κάποιο οιδημα απο την επέμβαση, μειωμένη ελαστικότητα και πρέπει να το προστατεύσουμε απο μεγάλη και απότομη διάταση που μπορεί να προκαλέσει μία μεγάλη μπουκιά (βλωμός) φαγητό που από συνήθεια ενδέχεται να δοκιμάσει ο ασθενής. Τα υγρά που αναφέραμε σε πολύ μικρές δόσεις διέρχονται με ευχέρεια απο το στομάχι και έστι αποφεύγουμε πιθανές παρενέργειες απο την γρήγορη και απότομη σίτιση. (πόνο, εμετό κ,α,)

Τις επόμενες δέκα έως δεκαπέντε ημέρες μαζί με τα υγρά έχουμε και δίαιτα με πολτώδεις τροφές (Baby food). Αυγό μελάτο με φρυγανιά, πουρέ, γιαούρτι, φρούτο στο blender, μαλακό τυρί κ.α.

Μετά το μήνα μπορούν να τρώνε ελεύθερα, 3-4 μικρά γεύματα, μασώντας καλά το φαγητό, αποφεύγοντας όλες τις συμπυκνωμένες θερμίδες (γλυκά, παγωτά, σοκολάτα, ξηρούς καρπούς, αναψυκτικά κλπ ). Επίσης θα πρέπει όπως προαναφέραμε να αρχίσουν την ασκηση και τη λήψη συμπληρωμάτων.

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

Η παρακολούθηση όλων των βαριατρικών ασθενών μετά την επέμβαση πρέπει να γίνεται τακτικά, και καλύτερα απο ομάδα ειδικών που θα αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικότητα τα πιθανά προβλήματα αλλά και θα βοηθήσουν τον ασθενή να εκμεταλευτεί το μέγιστο απο την απώλεια βάρους που του προσφέρει η επέμβαση διατηρώντας καλή ποιότητα ζωής.

Είναι τόσο σημαντικό κομμάτι της θεραπείας της νοσογόνου παχυσαρκίας που μπορούμε να πούμε οτι η θεραπεία της παχυσαρκίας δεν τελειώνει με την εγχείρηση αλλά αρχίζει με την εγχείρηση. Η παρακολούθηση μετά την επιμήκη γαστεκτομή (Sleeve) περιλαμβάνει επισκέψεις: την πρώτη εβδομάδα μετά την επέμβαση, κατόπιν μετά ένα μήνα, τρίμηνο, εξάμηνο, έτος και μετά τουλαχιστον δύο φορές ετησίως. Οι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν βιταμινούχα σκευάσματα και συμπληρώματα διατροφής (πρωτεινούχα). Η φυσική άσκηση (μέσης βαρύτητας αλλα παρατεταμένης διάρκειας) είναι πολύ χρήσιμη για την καλύτερη διατήρηση υψηλού μεταβολισμού, μείωση του λίπους και αποφυγή απώλειας της μυϊκής μάζας.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Πόσα κιλά θα χάσω μετά από Sleeve γαστρεκτομή?

Συνήθως έχουμε απώλεια 60-70% του περιττού βάρους μέσα σε 1-2 χρόνια. Υπάρχουν μελέτες που φαίνεται οτι τα πρώτα 3 χρόνια η απώλεια είναι συγκρίσημη με το γαστρικό bypass. Αναμένονται περαιτέρω αποτελέσματα γιατί η Sleeve γαστρεκτομή είναι σχετικά νέα επέμβαση για τη νοσογόνο παχυσαρκία.

Υπάρχει περίπτωση να πάρω βάρος μετά απο κάποιο διάστημα απο την επέμβαση?

Οπως και με κάθε αλλή επέμβαση υπάρχει αυτή η πιθανότης. Ειναι μεν σπάνιο αλλά μπορεί να οδηγήσει στο μέλλον σε επανεπέμβαση ( resleeve ) ή στη μετατροπή σε άλλη επέμβαση (bypass). Το πιθανότερο είναι να συμβεί σε όσους καταναλώνουν γλυκά ή σε όσους κάνουν την επέμβαση μετά απο δακτύλιο στομάχου οπότε το στομάχι γίνεται λίγο μεγαλύτερο απο τα 60-80 ml.